หน้าแรก I ติดต่อบางกอกฟอรั่ม I เกี่ยวกับบางกอกฟอรั่ม I  English version   I  Webboard บางกอก

ตลาดศาลาแดง :
ก้าวย่างล่าสุดเพื่อสุขภาวะของชาวทวีวัฒนา

 

ในพื้นที่เขตทวีวัฒนา กรุงเทพมหานคร ที่เป็นพื้นที่ทำงานตามโครงการสนับสนุนการก่อตั้งกองทุนสุขภาวะกรุงเทพ
ของ บางกอกฟอรั่ม ยังมีอะไรดีๆ ซุกซ่อนอยู่ตามซอกหลืบต่างๆ แม้ว่ากาลเวลาที่ทำให้สิ่งที่มีอยู่นี้ต้องลดความสำคัญ
ลงไป อย่างเช่น ตลาดศาลาแดง ในเขตทวีวัฒนา กรุงเทพฯ

ตลาดศาลาแดง เป็นตลาดริมน้ำที่เก่าแก่ที่สุดแห่งหนึ่งของย่านนี้ สร้างขึ้นในปีพ.ศ. 2460 ตั้งอยู่บริเวณจุดตัด
ของคลองทวีวัฒนา กับคลองบางเชือกหนัง ซึ่งเป็นคลองที่เชื่อมออกไปสู่ย่านตลิ่งชัน คลองบางหลวง และแม่น้ำ
เจ้าพระยา ในอดีตชาวบ้านในละแวกนี้จะนำผลผลิตจากสวนมาขาย โดยมีพ่อค้าแม่ค้าจากกรุงเทพฯ เป็นผู้มารับไป
จากคำบอกเล่าของผู้อาวุโสในแถบนี้ได้ความว่า ในยุคแรกเริ่มเดิมที ตลาดแห่งนี้สร้างโดยชาวจีน เป็นหลังคามุงจาก
เรียบง่าย การค้าขายคึกคักมาก ต่อมาเจ้าของตลาดได้ปรับปรุงใหม่เป็นเรือนแถวไม้สูงสองชั้น หันหน้าเข้าหากัน
มีทางเดินตรงกลาง กลายเป็นตลาดใหญ่ที่สุดในย่านนี้

อย่างไรก็ตาม เมื่อมีการตัดถนนผ่านเข้ามาในพื้นที่ ทำให้การคมนาคมทางน้ำลดความสำคัญลง ชาวบ้าน
หันไปใช้การคมนาคมทางบกด้วยรถยนต์ ตลาดแห่งนี้จึงตกอยู่ในสภาพซบเซา โดยลดบทบาทจากเดิมที่เคย
เป็นจุดแลกเปลี่ยนสินค้าชานเมืองกรุงเทพฯ มาเป็นตลาดเล็กๆ ที่ให้บริการแก่ชุมชนโดยรอบเท่านั้นโดยเฉพาะ
อย่างยิ่งการตัดถนนเลียบคลองทวีวัฒนาในปี พ.ศ.2542 ที่ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในพื้นที่อย่างรวดเร็ว เจ้าของสวน
จำนวนมากได้ขายที่ดินในกับโครงการหมู่บ้านจัดสรร และโรงงานอุตสาหกรรม ทำให้พื้นที่เกษตรกรรมลดลงมาก
ส่งผลทำให้ความเป็นชุมชนในบางส่วนต้องสูญหายไปด้วย นอกจากนี้ การสร้างเขื่อนคอนกรีตป้องกันน้ำท่วมที่มา
กับถนน ได้ทำให้ความสัมพันธ์ของวิถีชุมชนริมน้ำต้องเปลี่ยนแปลงไปด้วย

ตลาดศาลาแดง ก็หนีไม่พ้นกระแสแห่งความเปลี่ยนแปลงดังกล่าวเช่นกัน สภาพปัจจุบันของตลาดศาลาแดง  สภาพ
ค่อนข้างทรุดโทรม เป็นห้องแถวไม้สูงสองชั้น จำนวน 4 หลัง ปลูกหันหน้าเข้าหากัน ด้านล่างเป็นพื้นที่ค้าขาย ชั้นบนใช้
เป็นที่อยู่อาศัย มีโถงทางเดินตรงกลางระหว่างอาคาร มีหลังคาคลุม เมื่อเราเดินเข้าไปในตลาดแห่งนี้ ก็พบกับ
ความเงียบเหงาซึมเซา จนจินตนาการไม่ออกว่า ครั้งหนึ่งในอดีต ตลาดแห่งนี้เคยเป็นตลาดที่คึกคัก เจริญรุ่งเรืองมาก่อน
ปัจจุบันนี้ ตลาดศาลาแดงเป็นตลาดที่ให้บริการในระดับชุมชน ร้านเก่าแก่ที่ยังดำเนินการอยู่มีหลายร้าน ได้แก่
ร้านสังฆภัณฑ์ ร้านตัดผม ร้านตัดเสื้อ ร้านขายของชำ ร้านขายอุปกรณ์การเกษตร ร้านขายขนม ร้านขายกับข้าว
ร้านขายเครื่องเขียน ร้านขายยาไทยโบราณ

ดร.นิรมล กุลศรีสมบัติ คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และนิสิตจากคณะเดียวกันจำนวนหนึ่ง
ได้ประสานงานกับบางกอกฟอรั่มเพื่อลงมาสำรวจพื้นที่ และเก็บข้อมูลจากผู้คนในตลาดแห่งนี้ ก่อนจะนำไปพัฒนา
และนำมาเสนอโครงการต่อชาวชุมชนและคณะทำงานชมรมรักถิ่นเขตทวีวัฒนา ซึ่งเป็นกลไกในท้องถิ่น
ที่โครงการสนับสนุนการก่อตั้งกองทุนสุขภาวะกรุงเทพ ได้สนับสนุนให้เกิดการรวมตัวกันขึ้นมา เมื่อวันที่ 10
เมษายน 2551 ที่ห้องประชุมมรกต โรงเรียนทวีวัฒนา เขตทวีวัฒนา กรุงเทพฯ

ดร.นิรมล กล่าวว่า จากการวิเคราะห์ศักยภาพ พบว่าตลาดแห่งนี้สามารถฟื้นฟูให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวของเขต
ทวีวัฒนาได้ ภายใต้แนวคิดเรื่องตลาดเก่า เล่าวิถี ทวีวัฒนา โดยคาดว่าการฟื้นฟูตลาดเก่าแห่งนี้ จะทำให้เกิด
การฟื้นฟูของเศรษฐกิจในพื้นที่เขตทวีวัฒนา ทั้งนี้เป็นการเพิ่มแหล่งท่องเที่ยวขึ้นมาอีกหนึ่งแห่ง

ดร.นิรมล ได้ใช้ SWOT analysis ในการวิเคราะห์พื้นที่ และพบว่า ตลาดศาลาแดง มีจุดแข็งอยู่ 6 ข้อ ได้แก่
1.ที่ตั้ง อยู่ในรัศมีให้บริการของกิจกรรมระดับเมือง คือ พุทธมณฑล มหาวิทยาลัยมหิดล สนามหลวง 2 ที่ดึงดูดคน
2.การเข้าถึง เชื่อมโยงกับถนนระดับภูมิภาคได้ มีรถประจำทางผ่าน
3.มีประวัติศาสตร์ยาวนาน และมีวัฒนธรรมท้องถิ่น
4.ตลาดเก่าศาลาแดงอายุเกือบร้อยปี มีศักยภาพในการรองรับนักท่องเที่ยว
5.นโยบายท้องถิ่น สำนักงานเขตมีนโยบายส่งเสริมการท่องเที่ยว
6.องค์กรท้องถิ่นมีการรวมตัว มีบางกอกฟอรั่มเข้ามาสนับสนุนการทำงาน

Copyright@ 2006 Bangkok Forum
บางกอกฟอรั่ม เลขที่ 104, 106 ถ.แพร่งภูธร แขวงศาลเจ้าพ่อเสือ เขตพระนคร กรุงเทพฯ 10200
โทร. 02-228-1362-3 โทรสาร 02-228-1362 หรือ www.bangkokforum.net หรือ [email protected]