ประเด็นเรื่องความสุขที่หายไปของคนในสังคม ประเทศที่พัฒนานั้น มีการพูดกันมากในระยะ 10 ปีที่ผ่านมานี้
สังคมเป็นปัจเจกมากขึ้น คนมาทำกิจกรรมร่วมกันน้อยลง สิ่งแวดล้อมเสื่อมโทรมในทุกเรื่องไม่ว่าจะเป็นดิน น้ำ
พืช อากาศ หลายคน หลายชุมชน อาจจะมีงานหนักขึ้น มีรายได้มากขึ้น แต่ความสุขในการมีชีวิตอยู่กับน้อยลง
ความเลวร้ายต่าง ๆ ที่มนุษย์กระทำต่อกันรุนแรงขึ้นอย่างไม่น่าเชื่อว่ามนุษย์ด้วยกันจะทำต่อกันได้ ด้วยเหตุนี้เอง
กลุ่มคนเล็ก ๆ ที่เรียกว่า บางกอกฟอรั่มจึงเกิดขึ้นเพื่อร่วมกันคิดกับคนในชุมชน ให้ช่วยกันสร้างสภาพที่เรียกว่า
“สุขภาวะ” ให้เกิดขึ้นในสังคมในชุมชนให้ได้

การจัดงานในพื้นที่เขตบางบอนก็เป็นกิจกรรมหนึ่งที่มีวัตถุประสงค์ดังกล่าวผมเองนั้นเคยชม เคยดูสวนมะม่วง
มาหลายสวน เมื่อ 10 กว่าปีที่แล้ว ประทับใจอยู่สวนหนึ่ง เป็นสวนมะม่วงที่จังหวัดลำปาง อาจพูดได้ว่าเป็นไร่
มะม่วงมากกว่า เพราะไม่ได้ยกร่อง ปลูกเป็นผืนใหญ่ มีบ่อน้ำ มีมะม่วงน้ำดอกไม้กับโชคอนันต์เป็นหลัก
ตัดกิ่งเป็นทรงร่มหรือดอกเห็ด มีมะม่วงขายทั้งปี บริเวณไร่ร่มรื่นมาก เป็นการอยู่ร่วมกันกับธรรมชาติ  
มีสัตว์เล็ก  ๆ  อาศัยอยู่ในสวนมากมาย    ทราบว่าเจ้าของสวน   จบการศึกษาจากมหาวิทยาลัยแม่โจ้
ผมยังประทับใจอยู่จนปัจจุบันว่า ถ้าจะทำไร่ทำสวนแล้ว ก็จะทำในรูปแบบนั้นให้ได้ หลายสิบปีผ่านมา
ก็ได้มาพบสวนมะม่วงที่ประทับใจเป็นแหล่งที่  2  คือ   ที่สวนน้อยรักษา  อยู่ในพื้นที่เขตบางบอน
กรุงเทพนี่เอง   สวนแห่งนี้มีการจัดการที่น่าสนในหลายอย่าง จนอยากจะกล่าวถึงไว้ดังนี้

การยกร่องสวนแบบสวนภาคกลาง เพราะเป็นที่ราบลุ่มน้ำท่วมขังง่าย ต้องมีคันดินล้อม มีท้องร่อง
คันร่องยาวไปทางทิศเหนือใต้ คันร่องขวางตะวัน ถูกต้องตามหลักภูมิศาสตร์ ต้นไม้ได้รับแสงแดดเช้าบ่าย
เท่ากัน หลังร่องสูงเป็นหลังเต่า สูงจากระดับน้ำประมาณ 1.50 – 2 เมตร เป็นระดับที่เหมาะสมกับการ
ปลูกพืชยืนต้นอายุยืนอย่าง ต้นมะม่วงที่มีรากลึก รากไม่แช่น้ำ ด้วยเหตุนี้เอง แม้จะเป็นมะม่วงที่ปลูกมามาก
กว่า 20 ปี ก็ยังดูงอกงามสดสวย ไม่มีอาการใบไหม้ มีการตัดแต่งกิ่งแบบทรงร่ม กลางพุ่มโปร่ง โรคแมลง
มีน้อยมาก แถมมีระยะห่างระหว่างร่องสวนอีกไม่น้อยกว่า 2-3 เมตร ยิ่งทำให้โปร่งมากขึ้น ด้วยมีต้นมะม่วง
ขวางตะวัน ท้องร่องสวนจึงร่มทั้งเช้าบ่าย เหมาะที่จะพายเรือในร่องสวนอย่างยิ่ง

บนหลังร่อง ถ้าปล่อยให้หน้าดินไม่มีอะไรปกคลุม ก็จะผิดหลักการรักษาหน้าดิน ถ้าไม่มีหญ้าขึ้น ก็จะต้องหาฟาง
หรือเศษหญ้ามาคลุม  มิฉะนั้นดินจะไหลลงท้องร่องอย่างรวดเร็ว เมื่อฝนตกหรือรดน้ำ สวนนี้ปล่อยให้หญ้า
ขึ้นคลุมดินแต่พองาม  ไม่มากเกินไปจนดูรกหรือไปแย่งอาหารจากมะม่วง  แต่ตัดออกอย่างสม่ำเสมอ
เหลือไว้คลุมหน้าดินแต่พอดี  สิ่งนี้ผู้ที่ทำการเกษตรต้องใส่ใจนะครับ  มีหลักอยู่ว่า หน้าดินจะต้องไม่ตากแดด
หรือไม่มีอะไรปกคลุมเป็นอันขาด มิฉะนั้นจะเสียความอุดมสมบูรณ์เร็วมาก ในที่สุดดินก็จะ “ตาย”
ในส่วนของการให้น้ำ สวนน้อยรักษาใช้ระบบสปริงเกอร์บนต้นมะม่วง ท่อน้ำแขวนไว้บนต้นมะม่วง
ทำให้ไม่เกะกะเวลาตัดหญ้าหรือทำงานบนหลังร่อง  รดน้ำตั้งแต่ยอดมะม่วงลงมาทั่วทรงพุ่ม ระบบนี้จะ
ให้ประโยชน์ในการให้ปุ๋ยทางใบ ให้ยาบางประเภท ประหยัดและสะดวก หรือแม้ขณะมะม่วงออกดอก
ก็โปรยน้ำล้างช่อมะม่วงได้สะดวกมาก มะม่วงจึงติดผลได้ดี การให้น้ำระบบนี้ ใช้คนเพียงคนเดียว
ก็สามารถทำได้เป็นร้อย ๆ ไร่

อีกส่วนหนึ่ง คือในท้องร่องที่เจ้าของได้ดำข้าวไว้ ข้าวที่ดำไว้ นอกจากจะได้ประโยชน์ทางนำมากิน
หรือทำขนม (ข้าวยาคู) รากข้าวกันตลิ่งพัง ฟางเอาคลุมดินบนร่องสวนหรือเพิ่มความสวยงามในการพายเรือเที่ยว
ในสวนก็ตาม สิ่งที่ซ่อนอยู่ก็คือต้นข้าว กอข้าวเป็นแหล่งอาศัยของสิ่งมีชีวิตตามธรรมชาติหลายอย่างอันเป็น
ประโยชน์มหาศาลกับระบบนิเวศ ทำให้ระบบนิเวศสมดุล ไม่มีแมลงประเภทใดขยายพันธุ์ได้มากเกินไป
ใครที่คิดจะทำสวนมะม่วงหรือจะปลูกพืชผักใด ๆ ก็ตาม ควรมาดูงานที่สวนน้อยรักษา ก่อนที่จะลงมือทำ
กิจกรรมของสวนมะม่วงน้อยรักษา ยังมีประโยชน์อีกหลายอย่างกับชุมชน ทำให้ชุมชนได้มีพื้นที่
มีเวทีของตนเองที่จะพบปะแลกเปลี่ยน เรียนรู้ ในการประกอบอาชีพ การรวมกลุ่ม การทำงานร่วมกัน
น่าจะเป็นตัวอย่างในการสร้างสุขภาวะอย่างยั่งยืนต่อไป